روانشناسی و انتخاب رنگ در هنگام خرید

روانشناسی رنگ نشان می‌دهد که رنگ‌های مختلف می‌توانند طیف گسترده‌ای از تأثیرات، از تقویت روحیه تا ایجاد اضطراب را به دنبال داشته باشند. اما آیا رنگ کالا‌هایی که خریداری می‌کنید می‌تواند در مورد شخصیت شما چیزی بگوید؟ به عنوان مثال، آیا رنگ اتومبیل شما می‌تواند به نوعی مربوط به برخی از ویژگی‌های شخصیتی اساسی و یا شخصیت‌های عجیب و غریب فرد باشد؟ ترجیحات رنگی شما در خرید اقلام ممکن است چیز‌هایی درباره نوع تصویری که شما ممکن است در حال طراحی آن باشید، بگوید. در واقع اولویت‌های انتخاب رنگ در خرید، از لباسی که می‌پوشیم گرفته تا اتومبیلی که رانندگی می‌کنیم، گاهی می‌تواند نشانگر تلاش ما در ساختن تصویری از خود باشد که دوست داریم دیگران انگونه ما را ببینند و درک کنند. عوامل دیگری مانند سن و جنس نیز می‌توانند در انتخاب رنگ به هنگام خرید تأثیر بگذارد.

سفید: همانطور که بسیاری از افراد و کارشناسان اعتقاد دارند، رنگ سفید می‌تواند احساس پاکی و تمیزی ایجاد کند. این رنگ اغلب برای نشان دادن حس جوانی و مدرنیته استفاده می‌شود.

مشکی: برخی افراد غالباً رنگ سیاه را به عنوان یک رنگ «قدرتمند» توصیف می‌کنند که ممکن است به همین دلیل سیاه محبوب‌ترین رنگ برای وسایل نقلیه لوکس باشد. مردم اغلب این رنگ را به عنوان رنگی قدرتمند، اسرارآمیز و حتی شرور توصیف می‌کنند.

نقره ای: این سومین رنگ محبوب برای وسایل نقلیه است و با حس نوآوری و مدرنیته مرتبط است. محصولات با تکنولوژی بالا اغلب نقره‌ای هستند، بنابراین این رنگ اغلب با چیز‌هایی جدید، مدرن و براق مرتبط است.

قرمز: آیا رویای یک وسیله نقلیه قرمز را دارید؟ قرمز رنگی جسورانه و جلب توجه ایجاد می‌کند، بنابراین ترجیح دادن چنین رنگی برای خودرو ممکن است به معنای این باشد که می‌خواهید تصویری از قدرت، عمل و اطمینان را طراحی کنید.

آبی: مردم اغلب رنگ آبی را به عنوان رنگ پایداری و ایمنی توصیف می‌کنند. رانندگی با اتومبیل آبی یا SUV ممکن است نشانگر اطمینان و اعتماد به نفس شما باشد.

زرد: به گفته کارشناسان، رانندگی وسیله نقلیه زرد ممکن است به این معنی باشد که شما به طور کلی یک فرد خوشحال هستید و شاید کمی بیشتر از یک فرد معمولی متمایل به ریسک کردن باشید.

خاکستری: کارشناسان پیشنهاد می‌کنند افرادی که اتومبیل‌های خاکستری را رانندگی می‌کنند، علاقه‌ای به چیز‌های سخت و بادوام ندارند و در عوض چیز‌های ظریف‌تر را ترجیح می‌دهند.

البته نباید فراموش کرد که انتخاب‌های رنگی ما اغلب تحت تأثیر عواملی از جمله قیمت، محدودیت‌ها و سایر نگرانی‌های عملی است. به عبارت دیگر اگر چه شخصیت خریدار می‌تواند نقش مهمی در انتخاب رنگ داشته باشد، اما خریداران اغلب به شدت تحت تأثیر عواملی مانند قیمت و محدودیت‌های دیگر قرار می‌گیرند. برای مثال خرید خودروی سفید رنگ ممکن است بیشتر از آنکه دغدغه‌هایی همچون نشان دادن جوانی و مدرن بودن را در پشت سر داشته باشد، به محدودیت‌هایی همچون وضعیت اقلیمی و یا قیمت مربوط باشد. در واقع افرادی که در آب و هوای گرم زندگی می‌کنند معمولاً وسایل نقلیه با رنگ سبک را نسبت به وسایل تاریک ترجیح می‌دهند. همچنین اولویت‌های رنگ نیز می‌توانند در طول زمان تغییر کنند. برای مثال ممکن است فرد در دوران جوان علاقه زیادی به رنگ‌های روشن داشته باشد چرا که دوست دارد خود را در معرض دید و توجه قرار دهد، اما با بالا رفتن سن همین فرد احتمالاً گرایش به رنگ‌های سنتی پیدا کند.

روانشناسی رنگ‌ها تا چه حدودی معتبر است؟
علاقه به موضوع روانشناسی رنگ در حال رشد است، اما تعداد زیادی از سوالات در این خصوص هنوز بی پاسخ مانده است. آیا می‌توان از رنگ برای افزایش بهره وری کارگران یا ایمنی در محل کار استفاده کرد؟ چه رنگ‌هایی در رفتار مصرف کننده تأثیر دارد؟ آیا انواع خاصی از شخصیت ها، رنگ‌های خاصی را ترجیح می‌دهند؟ همانطور که محققان همچنان به تحقیق در مورد چنین سؤالاتی می‌پردازند، ممکن است به زودی اطلاعات بیشتری درباره تأثیرات متفاوت رنگ بر روانشناسی انسان کسب کنیم.

با این همه «زنا اوکانر»، عضو هیئت علمی گروه معماری، طراحی و برنامه ریزی دانشگاه سیدنی، نشان می‌دهد که مردم باید نسبت به بسیاری از ادعا‌هایی که درباره روانشناسی رنگ می‌بینند، احتیاط کنند. اوکانر توضیح می‌دهد که: «بسیاری از این ادعا‌ها از لحاظ پشتیبانی تجربی و علمی، فاقد استدلال هستند و نقص‌های اساسی را نشان می‌دهند. اما نگرانی بزرگتر این است که چنین برداشت‌های ناقصی ممکن است به عنوان واقعیت علمی ارائه شوند. علاوه بر این، چنین ادعا‌هایی اغلب به تحقیقات منسوخ شده و قدیمی، بدون مراجعه به یافته‌های تحقیقاتی جدید متکی هستند».

رنگ می‌تواند نقش مهمی در انتقال اطلاعات، ایجاد روحیه خاص و حتی تأثیرگذاری بر تصمیماتی که افراد می‌گیرند، داشته باشد. ترجیحات رنگی افراد همچنین روی اشیاء انتخاب شده، لباس‌هایی که می‌پوشند و نحوه تزئین محیط آن‌ها نیز تأثیر می‌گذارد. افراد غالباً اشیاء را با رنگ‌هایی انتخاب می‌کنند که حالت‌ها و احساسات خاصی را به وجود می‌آورد، مانند انتخاب رنگ خودرو که به نظر اسپرت، آینده نگر، براق یا قابل اعتماد است. از رنگ‌های اتاق نیز می‌توان برای بیرون کشیدن خلق و خوی خاص استفاده کرد، مانند نقاشی اتاق خواب با رنگ سبز ملایم برای ایجاد روحیه‌ای آرام.

کارشناسان دریافته اند، در حالی که رنگ می‌تواند در نحوه احساس و عمل ما تأثیر داشته باشد، این تأثیرات در معرض عوامل شخصی، فرهنگی و موقعیتی قرار دارد؛ بنابراین برای به دست آوردن درک بهتری از روانشناسی رنگ، تحقیقات علمی بیشتری باید صورت گیرد.