چــــــــــــاپ افـــــــــســــــــــت

چاپ افست توسط دستگاهای اتوماتیكی انجام می شود . این دستگاهها بزرگ بوده وعمدتا

قیمتهای بسیار بالای دارند .هر چند هر روزه دستگاهای مدرن تر با كیفیت چاپ بهتری به بازار

عرضه می شود .توسط این دستگاها میتوان كار را با هر تعداد رنگ چاپ كرد . امروزه ماشین

های چاپ 9رنگ  نیز در بازار وجود دارد.كه كارهای هنری را با كیفیت بسیار بالای

چاپ می كند .


شكل زیر ماشین چاپ 9 رنگ را نمایش می دهد .



در ایران اكثر چاپخانه ها از ماشین چاپ 4 رنگ استفاده می كنند.



شكل زیر دستگاه چاپ 3 رنگ می باشد .



شكل زیر دستگاه چاپ تك رنگ می باشد .

برای چاپ افست باید مراحل زیر را انجام بدهید :


1)طراحی طرح مورد نظر (در این جا فرض را بر این می گیریم كه كار چهار رنگ می خواهد چاپ

شود)وقتی می گوییم چاپ چهار رنگ منظور این نیست كه فقط در طرح چهار رنگ وجود

دارد .بلكه رنگهای موجود در طرح تركیبی از همان چهار رنگ اصلی ( Cyan , Magenta , Yellow ,

blacK )  هستند . پس می توانید تعداد رنگهای تركیبی زیادی در طرح داشته باشید مثل صورتی،

بنفش ، قهوه ای ،و... بعد از انتخاب گزینه CMYK برای فایل ایجاد شده  میتوان از پالت Channels

تعداد كانالهای رنگ را مشاهده كرد .

همین جا یه نكته ای رو كه خودم تجربه كردم بهتون بگم انتخاب رنگ درچاپ خوب طرح خیلی

مهمه  سعی كنید از رنگهای كدر برای زمینه كاری كه توش ریزه كاری دارید مثل متن  استفاده

نكنید . اگر مجبور به انتخاب یه همچین رنگی بودید از فونتهای خواناتر استفاده كنید .

یه نكته دیگه اینكه از اطراف كادر  همیشه چند میلی متر به داخل فاصله بزارید تا موقع برش

قسمتی از متن یا طرح حذف نشه .

2) خوب حالا فرض می كنیم طرح آماده شده فایل JPG یا TIF  اونو می سازیم . البته  طرح رو نیز

با فرمت اختصاصی  نرم افزار ذخیره كنید .

3)برای چاپ كار طراحی شده باید فرم چاپی ایجاد  كنیم .یعنی یك طرح به تنهای چاپ نمیشه

بلكه همراه طرحهای دیگه در یك فرم چیده شده و برای چاپ آماده می شه .در اینجا نوع كار هم

خیلی مهمه برای چاپ یه ست اداری سربرگ، فاكتور ،كاغذ یاداشت ،پاكت نامه و...در یك فرم

چیده میشوند چرا كه باید بر روی كاغذ چاپ شوند .اما فرم مربوط به كارت ویزیت ، بروشور

،فولدرو... بر روی كاغذ مقوا گلاسه چاپ میشوند .وبرای جعبه كالاها عمدتا از مقوای پشت

طوسی استفاده می شود كه ضخامت بیشتری دارد .  


شكل زیر ست اداری كاغذی را نمایش می دهد.



در شكل زیر جعبه ها روی كاغذ مقوا چاپ شده اند.




4) ابعاد فرم های چاپی متفاوت هست وبه تعدادو ابعاد  كارهای طراحی شده شما بستگی مثلا :
35*50 - 25*35  -44*60  - 50*70   ابعاد های متداول فرم های چاپی هستند .

نكته :گاهی وقتا یك كار خودش یه فرم میشه مثل پوستر یا جلد كتاب ومجله .


شكل زیر نمونه یك پوستر چاپ شده با كاغذ گلاسه میباشد.




5) یك فایل با ابعاد های گفته شده در بالا ایجادمی كنیم .كارهای طراحی شده راكه با فرمت TIF

ذخیره كردیم  به درون آن منتقل می كنیم(فرمت TIF از كیفیت بیشتری برخورداراست تا JPG )

كارها را كنار هم می چینیم دراین هنگام باید دقت داشته باشید برای خط برش بین كارها فاصله

بگذارید . (تقریبا 3 میلی متر) از قسمت بالای كار نیز 1.5 تا 2 سانتی متر فاصله بگذارید كه در

اصطلاح به آن لب پنچه گفته می شود . سعی كنید فرم را با كار پر كنید وجای خالی روی آن

باقی نگذارید (برای استفاده بهینه از هزینه انجام شده .)

نكته : نرم افزار Corel DRAW امكانات ویژهای برای چیدن فرم دارد .

6) فرم چاپی را با فرمت TIF ذخیره كرده و این فایل را روی CD كپی كنید .

7) حالا باید از روی فرم چاپی فیلم تهیه كنید . به مكانهای كه این خدمات را عرضه می كنند

لیتوگرافی گفته می شود .در لیتوگرافی از روی فرم شما توسط دستگاه Image setter فیلم

تهیه می شود برای هر كانال رنگ یك فیلم برای یك فرم چهار رنگ چهار عدد فیلم به ابعاد فرم

چاپی تهیه می شود .در فتوشاپ از طریق پالت channela می توانید تعداد كانالهای رنگ را ببینید.

نكته :قیمت تهیه فیلم سانتی محاسبه می شود (قیمت روز رو ندارم)

بعد از تهیه فیلم نوبت به تهیه زینك است .زینك ها ورق های نازكی از آلیاژهای ساخته شده

با آلومینیوم و روی هستند كه فیلم بر روی آنها معكس می شود این عمل توسط دستگاهی كه

به اصطلاح به آن دستگاه كپی زینك می گویند انجام می گردد .فیلمها در دستگاه قرار داده

شده وتوسط دستگاه به شدت نور به آن تابانده می شود . بدین ترتیب محتویات فیلم بر روی

ورقه های زینك منعكس یا كپی می شود. در این مرحله نیز برای هر رنگ یك زینك گرفته خواهد

شد . (برای كار چهار رنگ چهار زینك ).

نكته :امروزه با پیشرفت صنعت چاپ دستگاههای به بازار آمده كه مرحله تهیه فیلم را حذف می

كند ومستقیما از روی CD فرم چاپی زینك تهیه می نماید .در این روش كار از كیفیت بیشتری  

برخورداربوده وقیمت كار نیز كمی بیشتر میشود به این دستگاه، Plate setter  گفته می شود .


شكل زیر دستگاه Plate setter  را نشان می دهد .





9) زینك به چاپخانه منتقل میشود و توسط ماشین چی (شخصی كه با دستگاهای چاپ

كارمیكند)زینك را به ماشین چاپ می بندد.ماشینهای چاپ چهار رنگ داری چهار مخزن رنگ

هستند  كه هر زینك از یك رنگ تغزیه میكند . در دستگاه چاپ علاوه بر زینك ها كاغذ های سفید

نیز قرار دارند . ماشین برای چاپ فرم، چهار بار رنگ را روی آن منتقل می كند تا كار چهار رنگ

چاپ شود .این كاغذها به تعداد مورد نظر شما چاپ میشوند عمدتا 1000برگ به بالا چون چاپخانه

ها برای هر نوبت چاپ پول 5000 برگ را در یافت می كنند .

10) اگر  فرم چاپ شده كاغذی باشد به مرحله برش فرستاده می شود .

11) اگر كار مقوای گلاسه با شد یك تا دومرحله دیگر را باید طی كند .

12)اگر در فرم طرحی با كادر خاص داشته باشیم مثلا كادر منحنی  یا شكسته برای جعبه یا هر

چیز دیگر .در این مرحله یك برگ از فرم چاپ شده را به قالب گیری برده واز روی آن قالب تهیه می كنند .

نكته :قالبها یك تخته نئوپان به ابعاد فرم چاپی هستند كه در محل خطوط خاص موجود در فرم

تیغهای عمودی  بر روی تخته نصب شده است .

13) بقیه فرمهای برای روكش زدن آماده می شوند .اگر دقت كرده با شید روی جلد كتابها یا

سطح كارتهای ویزیت روكشی براق وجود دارد .این عمل نیز توسط دستگاهای مخصوص در

چاپخانه  انجام می شود .(به این مرحله روكش زنی گفته می شود).

نكته :روكش ها انواع مختلف دارند كه چند تا از آنها را نام می برم .UV،UR،سلفون، ورنی سرد ،ورنی داغ و برخی رزین ها (مواد شیمیایی خاص ) كه وقتی روی ناحیه ای خاص از یك فرم توسط زینك مالیده می شوند باعث باد كردن و متلاشی شدن الیاف كاغذ در آن ناحیه می شوند كه جلوه ای مانند كركی شدن در آن ناحیه ایجاد می‌كند ( احتمالا پوستر هایی رو دیدین كه تصویر یك جوجه در آن است وبدن جوجه كاملا برجسه و كركی شده ! ) .....


14)بعد از ساخت قالب فرمهای چاپی كه حالا روكش زده شده وسرد شده اند روی قالب قرار داده شده و با فشاری تعین شده پرس می شوند تا خطوط خاص برش زده شوند وطرحها از فرم چاپی جدا شوند.به دستگاهی كه این عمل را انجام می دهد دستگاه لتر پرس گویند.

شكل زیر دستگاه letterpress را نشان می دهد .




شكل زیرجعبه های را نشان میدهد كه بعد از چاپ باید از فرم چاپی آنها قالب تهیه شود.





15) اگر فرم چاپی شما داری خطوط خاص نباشند مثلا یه فرم كارت ویزیت

مستطیل شكل نیازی به قالب گیری ندارند ودر چاپخانه توسط دستگاهی به نام

گیوتین برش داده می شوند .


یك نمونه گیوتین دجیتالی  




یك نمونه گیوتین قدیمی





نكته: وقتی می گویند از اطراف كادر طرح كمی به داخل كادر فاصله بگذارید برای آن است

كه در اغلب چاپخانه ها عمل گیوتین زدن را كمی بی دقت انجام می دهند بنابراین

ممكن است كناره های طرح زده شود .


16)اگر در فرم چاپی شما طرحی مانند پاكت نامه یا جعبه باشد برای چسباندن آن به مرحله پاكت چسبانی برده می شود .


17)مرحله آخر كارها تفكیك ، بسته بندی  وآماده تحویل می شوند .