تراکئوستومی یک عمل جراحی برای برش دهانه نای (لوله تنفسی) است تا بتوان لوله ای را برای کمک به تنفس درون آن قرار داد.
تراکئوستومی بسته به دلیل استفاده از آن ممکن است موقتی یا دائمی باشد. به عنوان مثال، اگر لوله تراكئوستومی برای دور زدن نای مسدود شده توسط خون یا تورم انجام شود، در صورت امكان دوباره تنفس منظم، این لوله برداشته می شود. ممکن است فردی که آسیب دائمی یا از دست دادن عملکرد در اطراف حنجره یا ناحیه بلع دارد، به یک لوله دائمی تراكئوستومی احتیاج داشته باشد تا بتواند در شب تنفس كند. در این وضعیت ممکن است گفتار و خوردن و آشامیدن بیمار تحت تأثیر قرار بگیرد.
تراکئوستومی چه زمانی انجام می شود؟
تراكئوستومی ممكن است به عنوان یك روش اورژانسی برای تسكین انسداد مجاری تنفسی بالای نای انجام شود. به این عمل تراکئوستومی اورژانسی می گویند. این جراحی شامل ایجاد یک برش در قسمت نازک نای دقیقاً زیر حنجره (جعبه صدا) و قرار دادن لوله ای است که به منبع اکسیژن یا هوا اغلب با استفاده از دستگاه تنفس متصل می شود. تراكئوستومی غیر اورژانسی ممكن است به دلایل مختلفی مانند قبل از جراحی در گلو یا دهان انجام شود. بنابراین بیمار می تواند بعد از جراحی نفس بكشد.
جراح فرصتی ندارد تا در موارد اضطراری با بیمار در مورد مسائل پزشکی مشورت کند. در مورد تراکئوستومی غیر اورژانسی، برخی از موارد پزشکی که باید در نظر گرفته شود عبارتند از:
- تاریخچه پزشکی
- روش های جراحی
- دلایل انجام تراکئوستومی
- نحوه مراقبت بعد از جراحی
- خطرات و عوارض جراحی و تراکئوستومی
- پیش آگهی جراحی و میزان موفقیت درمان
تراکئوستومی معمولا برای یکی از سه دلیل انجام می شود:
- اکسیژن رسانی به ریه ها
- دور زدن راه هوایی فوقانی انسداد یافته
- تمیز کردن و از بین بردن ترشحات راه هوایی
تمام تراكئوستومی ها به دلیل كمبود هوا و اکسیژن رسانی به ریه ها انجام می شود. دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است منجر به عدم اکسیژن رسانی مناسب به ریه ها شود. برخی از مشکلات راه های هوایی که ممکن است به تراكئوستومی نیاز داشته باشند، عبارتند از:
- تنگی ساب گلوت
- تراکئومالاسی
- فلج طناب صوتی (VCP)
- آپنه خواب انسدادی
- انسداد جسم خارجی
- آسیب شدید گردن یا دهان
- آسیب حنجره یا اسپاسم
- تومورها، مانند هایگرومای کیستیک
- عفونت، مانند اپی گلوتیت یا کروپ
- ناهنجاری های مادرزادی مجاری هوایی
- زبان بزرگ یا فک کوچک که راه هوایی را مسدود می کند.
- سوختگی مجاری هوایی در اثر استنشاق مواد خورنده، دود یا بخار
علاوه بر آن، برخی از مشکلات ریه که ممکن است به تراكئوستومی نیاز داشته باشد، عبارتند از:
- بیماری مزمن ریوی
- آسیب دیواره قفسه سینه
- اختلال عملکرد دیافراگم
- نیاز به پشتیبانی طولانی مدت تنفسی، مانند دیسپلازی برونکوپلومونار (BPD)
سایر دلایلی که ممکن است در آن بیمار نیاز به این جراحی داشته باشد، عبارتند از:
- بیهوشی طولانی مدت یا کما
- جراحی و سوختگی صورت
- آنافیلاکسی (واکنش آلرژیک شدید)
- شکستگی مهره های گردنی با آسیب نخاعی
- آسپیراسیون مربوط به مشکلات عضلانی یا حسی گلو
- اختلالات کنترل تنفسی مانند هیپوهنتیلاسیون مادرزادی مرکزی یا آپنه مرکزی
- بیماری های عصبی – عضلانی که باعث فلج یا ضعیف شدن عضلات قفسه سینه و دیافراگم می شوند.