سیستم عاملها در واقع مهمترین پایه نرمافزاری برای یک سیستم هستند. این برنامهها طوری برنامهنویسی شدهاند تا کل سیستم را مدیریت کرده و زمینه را برای نصب اپلیکیشنهای کاربردی دیگر مهیا سازند. در این بین دو سیستم عامل اندروید با زمینهای فراگیر و در رأس آن برای گوشیهای سامسونگ و آی او اس و در رأس آن گوشی اپل، دو سیستم عامل اَبَر قدرتمند در زمینه گوشیهای همراه هوشمند در جهان هستند. آی او اس (IOS) که مخفف شده iPhone Operating System است، یک سیستم عامل گوشی همراه است که توسط Apple INC منحصراً برای سختافزارهای این کمپانی ایجاد و توسعه یافته است. سیستم عامل آیفون یا همان IOS بسیاری از دستگاههای تلفن همراه این شرکت را، از جمله iPhone و iPod Touch را تغذیه میکند. در واقع آی او اس دومین سیستم عامل گوشی است که پس از اندروید به طور گسترده روی دستگاههای همراه هوشمند نصب شده است. سیستم عامل آیفون در واقع بر پایه سه سیستم عامل دیگر گوشی اپل ساخته شده است: iPadOS ،tvOS و watchOS. این نرمافزار اختصاصی تحت مجوز عمومی کمپانی اپل است، اگر چه در برخی جزئیات دارای مجوزهای منبع باز دیگری نیز هست.
IOS در سال 2007 برای اولین نسل آیفون معرفی شد. تاکنون هیچ مجوز شخص ثالثی برای نصب آی او اس بر روی سختافزارهایی جز سختافزارهای ساخت این کمپانی صادر نشده است. دلیل این مدیریت بهجز جنبههای قدرتمند تبلیغاتی، کاهش خطرات و دستکاریهای نابهجا در این سیستم عاملها است. این تصمیم نقش بسزایی در هماهنگی بین نرمافزار و سختافزار در دستگاههای تولید شده در این کمپانی نیز داشته است. همچنین اپلیکیشنهایی که روی این سیستم عامل قادر به بارگیری هستند، تنها در فروشگاه اختصاصی این کمپانی با نام اپ استور قابل دانلود هستند. در مارس 2012 این فروشگاه دارای بیش از 550000 اپلیکیشن کاربردی بود که بیش از 25 بیلیون بار توسط کاربران دریافت شده بودند.
طبق آمارهای ارسالی از شرکت آیفون اپ استور در سال 2018 یعنی حدود 6 سال بعد، شامل 2.1 میلیون برنامه IOS بود. رقمی در حدود 1 میلیون از آن برنامهها و اپلیکیشنهای گوناگون، مرتبط با نسخههای iPads بود. برنامههای تلفن همراه درون اپ استور در آن سال مجموعاً 130 میلیارد بار دانلود و بارگیری شده بودند. هر ساله نسخه های ios جدیدی در دسترس کاربران قرار میگیرد. هر دستگاه جدید نیز به فراخور تاریخ رونمایی و تولید، دارای یکی از این نسخه های ios است. آخرین نسخه سیستم عامل اپل که شامل نسخه ios 15 شده است هماکنون روی گوشیهای جدید این کمپانی قابل دسترسی است.
رابط کاربری در سیستم عامل آیفون بر اساس مفهوم "دستکاری مستقیم با استفاده از حرکات چند لمسی" طراحی شده است. این مجموعه رابط کنترلگر از سوئیچها، لغزندهها و دکمهها تشکیل شده است. پاسخ واکنشگریانه این مجموعه به کنش ورودی کاربر بسیار سریع و درخور است و در واقع رابطهای تعاملی بین دستگاه و کاربر ایجاد میشود. کنشهای کاربر شامل حرکاتی همچون کشیدن، ضربه زدن، حرکاتی معکوس و حرکت و تکان دادن گوشی که از طریق شتابسنج قابل دریافت بوده، شده است. این حرکات همگی در سیستم عامل آیفون و رابط کاربری آی او اس دارای پاسخی مناسب و قابل تجزیه و تحلیل هستند.