نکاتی که در مورد تصویر سازی کتاب باید بدانیم – بخش 1
از نظر تاریخی تصویر سازی کتاب را مرتبط با پیدایش صنعت چاپ و نشر میدانند و راندولف کالدکات را مخترع تصویرگر کتاب کودک میدانند. او یک هنرمند انگلیسی بود که برای اولین بار تصویر و طرح را وارد فضای کتاب کرد. اولین انجمن حمایت از تصویرگران هم در سال 1983 در انگلیس تشکیل شد که نامش هم انجمن کالدکات بود.
تصویرسازی کتاب چیست؟
تصویر سازی کتاب یکی از زیر شاخههای هنر تجسمی که نوعی اثر خلاقانه از تصویر خاصی است که القاء کننده مفهوم، روایت و فرم بصری است. یک تصویرگر برای بیان ایده و ادراک خود از عناصر تجسمی بهره میبرد. تصویرسازی میتواند برای انواع روایت داستان، شعر، مقاله، روزنامه، کتاب و... مورد استفاده قرار گیرد. از زیبایی این هنر میشود به تصویر کشیدن یک روایت بدون متن اشاره کرد.
البته تفاوتش با هنر نقاشی در هدفمند بودن آن است این شاخه با در نظر گرفتن مخاطب و کاربرد مشخص آن مشابه طراحی گرافیک است. از تصویر سازی کتاب در تصاویر کتابهای کودکان و طراحی روی جلد کتاب و نقاشی در جهت پوسترهای تبلیغاتی و تجاری، داستانهای مصور (کمیک)، طراحی و نقاشی مجلات و... نیز استفاده میشود.
همچنین ایجاد جلوههایی جهت هماهنگی در سایه روشنها روی کاغذ و نیز برای کارهایی که تنوع رنگ آمیزی را میطلبند، نتیجه درخشانی ایجاد میکند. در تصویر سازی معاصر از سبک و تکنیکهای متفاوت شامل کلاژ، نقاشی، مونتاژ، طراحی دیجیتال و مدلسازی سه بعدی و... نیز بهره میبرند. هنرمند تصویرگر برای موفقیت در این راه میبایست دارای ذوق، علاقه و پشتکار باشد چرا که لازمه این هنر است.
یک هنرمند تصویرگر میتواند بعد از تمرین و ممارست بسیار در زمینه همکاری با ناشران جهت تصویر سازی متون، با شرکتهای انیمیشن سازی، با شرکتهای تبلیغاتی و برندینگ، به عنوان یک اینفلوئنسر فعالیت کند.
اصول و ضوابط طراحی و تصویرسازی کتاب
برای تصویر سازی کتاب یک سری اصول و ضوابط وجود دارد که به شرح زیر است:
• تصاویر طراحی شده باید با پیام نویسنده هم راستا و مرتبط باشند.
• تصویرسازی باید متناسب با قطع و کادربندی یک کتاب انجام شود.
• اهمیت دادن به مبحث صفحه آرایی که شامل طراحی استوری برد، تعیین فریمها و پلانها، نوع و میزان متن، فضاهای مثبت و منفی، ریتم کلی تصویر سازیها و ترکیب بندی و هماهنگی و ایجاد تناسب بین متن و تصویر نیز میشود.
• انتخاب یک تکنیک مناسب که باید در جهت القای بهتر فضا، حس و پیام آن داستان با رعایت بهره کافی از زیبایی و جذابیت برای جذب مخاطب بیشتر باشد.
• رعایت ترکیب بندی درست میتواند سبب جذابیت بیشتر بصری، ریتم و فرم مناسب با فضای تصویری متن شود که در نهایت تعادل کلی از نظر بصری ایجاد میکند.
• انتخاب یک زاویه دید و پرسپکتیو درست از عناصر مهم میتواند در القای مفهوم و موضوع داستان به طور غیر مستقیم کمک کند و سبب انتقال پیامهای پنهانی به مخاطب شود. انتخاب زاویه دید برای تصویرسازی باید متناسب با گروه سنی مخاطب باشد.
• انتخاب رنگ و میزان نور لازم برای تصویرسازی باید با توجه به تعداد و نسبتهای رنگی، هارمونی، پالت رنگی، بار روانی و حسی رنگها و القای نور و سایه توسط رنگ، در مقوله ترکیب بندی و تکنیک آن باشد.