منظور از فرم بندی در چاپ کتاب چیست؟ - بخش 1
فرم بندی در چاپ کتاب یکی از اصطلاحات رایج در زمینه چاپ کتاب است. اکنون این سوال برای بسیاری از افراد که قصد چاپ کتاب دارند این سوال پیش می‌آید که فرم بندی در چاپ کتاب چیست؟ اگر به دنبال پاسخ به این سوال هستید تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
فرم بندی در چاپ کتاب چیست؟
فرم بندی در چاپ نوعی روند چیدمان صفحات کتاب است که پس از تاشدن و اصلاح، صفحات به ترتیب صحیح ظاهر شوند. چاپگرها معمولا از نرم افزار ویژه فرم بندی مانند Adobe InDesign برای مرتب کردن صفحات کتاب به صورت بهینه استفاده می‌کنند. هدف اصلی از فرم بندی در کتاب‌ها پر کردن صفحات اصلی تا حد امکان است که در مرحله تولید قبل از ایجاد صفحات چاپ انجام می‌شود.
برای اینکه صفحات کتاب به ترتیب و براساس نحوه خواندن ظاهر شوند، ترتیب و موقعیت آن‌ها در فرم بندی باید با ترتیب معمول مطالعه کتاب متفاوت باشد. بعضی از صفحات باید به صورت وارونه برای فارسی زبانان بر روی برگه چاپ شوند تا در محصول نهایی از سمت راست قرار بگیرند و در ترتیب عددی نیز صحیح ظاهر شوند.
تاریخچه فرم بندی در چاپ
فرم بندی از همان اولین روزهای چاپ یک ضرورت محسوب می‌شد. نهایتا در اواخر قرن بیستم، بیشتر حروف‌چینی، روی فیلم عکاسی انجام و ورق‌ها به صورت دستی روی یک میز نوری و در فرآیندی به نام استریپینگ ترکیب می‌شدند. کارگران ماهر هم ساعت‌های زیادی را صرف توالی و جهت دهی صحیح قطعات فیلم می‌کردند.
همین کار سبب افزایش زمان و هزینه تولید محصولات چاپی و البته نیاز به نیروی کار ماهر داشت.
به علت وجود مشکلات زیادی که در امر فرآیندهای فرم بندی در چاپ کتاب به صورت دستی وجود داشت، نیاز به فرم بندی دیجیتال برای انجام این فرآیند بیشتر محسوس شد تا در نهایت در سال ۱۹۸۹ اولین نرم‌افزار فرم بندی به نام Impostrip تولید شد.
فرم بندی دیجیتال در آن زمان مقوله‌ای انقلابی محسوب می‌شد که با کمک کامپیوتر به تسهیل کار در صنعت چاپ می‌پرداخت. امروزه کل فرآیند چاپ تحت تأثیر فنآوری و نرم افزارهای طراحی و فرم بندی قابل انجام می‌شود. خوشبختانه امروزه با وجود پیشرفت‌هایی که در صنعت چاپ صورت گرفت نرم‌افزارهای متفاوتی و گوناگونی هم برای فرآیند فرم بندی به بازار عرضه شده است.
نرم افزارهای رایج برای فرم بندی در چاپ کتاب
از جمله نرم افزارهای رایج برای فرم بندی در چاپ کتاب عبارت است از:
• کرل (CorelDraw)
• ایلوستریتور (Adobe Illustrator)
• این دیزاین (Adobe InDesign)
• اسکرایبس (Scribes)
• اینک اسکیپ (Inkscape)
• مایکروسافت پابلیشر (Microsoft Publisher)
انواع کاربرد فرم بندی در چاپ
چاپ تجاری شامل تولید کاتالوگ، مجله، بروشور، بسته بندی، جزوه، تراکت، سِت اداری، کارت ویزیت و همچنین پوستر و بیلبورد است. برای اسناد چند صفحه‌ای مانند مجلات یا بروشورها، تمام صفحات در امضاها ترکیب می‌شوند. این امضاها برگه‌های چاپ شده‌ای هستند که به اندازه صفحه مورد نیاز تا می‌شوند.
فرم بندی در چاپ معمولا متأثر از عوامل مختلف شامل نوع محصول چاپی، تعداد صفحات، دو رو یا تک رو بودن، نوع متریال این که کاغذ یا مقوا باشد، ماشین چاپ و سایزهای گوناگون هستند.
انواع سایز رایج در فرم بندی
سه نوع دسته‌بندی در دستگاه‌های چاپ وجود دارند که به ترتیب شامل ۴.۵ ورقی، ۲ ورقی و GTO که ۴.۵ ورقی شامل سایزهای ۷۰ سانتی‌متر در ۱۰۰ سانتی‌متر و ۹۰ سانتی‌متر در۶۰ سانتی‌متر، 2 ورقی شامل اندازه‌های ۷۰ سانتی‌متر در۵۰ سانتی‌متر و ۴۵ سانتی‌متر در۶۰ سانتی‌متر و GTO شامل سایزهای کوچک‌تر هستند.