همانطور که می‌دانیم، چاپ اسکرین از اوایل قرن بیستم برای چاپ بر روی پارچه، چوپ، شیشه، صفحات تبلیغاتی و غیره مورد استفاده قرار گرفته است. تصویر به یک سطح مشبک منتقل می‌شود و نواحی خالی مانده با لایه‌ای پوشیده می‌شود. فرآیند چاپ شامل فشردن جوهر به این صفحه مشبک و در نهایت بر روی متریال چاپی می‌باشد.
چاپ سیلک‌اسکرین، چاپ اسکرین یا سری‌گرافی، اسلوبی که بر روش تکثیر با استِنسیل مبتنی است. در این اسلوب از پارچه توری ظریف (اغلب ابریشم)، چون سطح تکیه‌گاهی برای ورقه استنسیل استفاده می‌شود. ورقه استنسیل را روی پارچه - که بر روی کلافی (چهارچوب) محکم شده - می‌چسبانند. مرکب غلیظ را با ابزاری تیغه مانند (اسکویی‌جی) بر سطح استنسیل می‌گسترانند، که از بخش‌های نفوذپذیر توری به سطح دیگری در زیر کلاف می‌رسد. بدین ترتیب، نقش مورد نظر را میتوان با رنگ‌های مختلف بر روی سطوح مستوی یا غیر مستوی چاپ کرد. تصویر چاپ شده با این اسلوب اغلب دارای لبه‌های تیز است، گویی کاغذی رنگی را بریده و چسبانده‌ایم. از این خاصیت توسط هنرمندان برای خلق آثار بدیع بکار رفته‌است. سیلک‌اسکرین و سری‌گراف به اثری اطلاق می‌شود که با این اسلوب تکثیر شده‌است.
این اسلوب توسط ساموئل سیمُن ابداع شد (1907) و نخست موارد استفاده تجاری و تبلیغاتی داشت. امروزه هم به صورت صنعتی و هم به صورت تکثیر هنری بکار می‌رود. در چاپ سیلک‌اسکرین صنعتی این تکنیک بیشتر برای چاپ روی پارچه و البسه، اجسام و بسته‌های پلاستیکی (پلی پروپیلن و پلی اتیلین)، CD و DVD، کاغذ و مقوا، سرامیک، شیشه، چوب، فلز و نظایر آن بکار می‌رود. در چاپ سیلک اسکرین هنری این روش بیشتر برای نوع بیان بصری خاص ناشی از اسلوب آن از سوی هنرمندان جهت تکثیر محدود و شماره‌دار یک اثر هنری بکار گرفته شده و در نهایت همهٔ نسخه‌ها به امضاء هنرمند می‌رسد.
Stencil:با الگو و نقشه رو انداختن،schablon(شابلون) این واژه در ارتباط نزدیک با واژه Mimeograph به معنی تکثیر کردن و ماشین تکثیر است. و اما Silk Screening که نامی قدیمتر است برای Serigraphy که امروزه متداول می‌باشد.آن نام قدیم تر برای زمانی است که واقعا از ابریشم استفاده میکردند.حالا از موادی چون Polyester یا Nylon بهره می‌برند.هر چند Seri که ریشه لاتین دارد یعنی ابریشم. این روش به کارگیری ابریشم 25 سده پیش از میلاد در یونان و مصر نیز سابقه داشته‌است و Samuel Simon در آغاز سده بیستم در منچستر در چاپ آنگونه که نوشته شده‌است، از آن بهره بردو حتی پس از وی در سان‌فرانسیسکو John Pilsworth این روش را گسترش داد و به گونه تمام رنگی درآورد و آن screen printing خوانده شد. خمیر مایه اصلی تکنیک Silk Screening که از تکنیک‌های Graphic Design است از تکنیک عکاسی گرفته شده‌است. عکاسی و گرافیک با هم ارتباط تنگاتنگی دارند.
- اندی وارهول/ Andy Warhol از جمله هنرمندان شاخصی است که از این روش برای خلق آثارش به وفور استفاده کرده‌است. "مشهورترین و جنجالی‌ترین هنرمند پاپ در امریکا اندی وارهول (1928-87) است که تجربیات هنری اش بسیار فراتر از مرزهای رایج و متعارف هنر نقاشی می‌رود. طرز تلقی اندی وارهول نسبت به مفهوم شخصیت بسیار مبهم به نظر می رسد. او از سویی هنرپیشه‌های فیلم خود را فوق ستاره می نامید و از سویی دیگر معتقد بود که وی تنها یک ماشین بوده و آنچه را که ساخته نه یک تابلوی نقاشی، بلکه صرفاً یک محصول صنعتی است."1 "او با توجه به ابژه‌گشته‌گی ِجدید که براساس ِارزش ِبازار اقامه می‌شود و جامعهٔ مبتذل ِسوداگر سرمایه‌داری را به تهدیدی خطیر برای هنر مبدل می‌سازد، درعوض ِدفاع از وضع ِسنتی ِاثر هنری، ابژه‌گشته‌گی ِمطلق را به پیش می‌کشد. از آن جا که ارزش زیبایی‌شناختی به جای آن طفره‌رفتن از بیگانگی، بیگانگی از کالا را به خطر می‌اندازد، هنر باید در چنین بیگانگی‌ای پیش رود و جنگ با کالا و کالایی‌شدن را با بهره‌گیری از همان سازوبرگی که خود کالا به آن واگذار می‌کند سامان دهد. هنر باید مسیر ِگریزناپذیر ِبی‌تفاوتی و بی‌اثری و هم‌ترازی ِکالایی را پی گیرد و از این طریق اثر ِهنری را چونان کالایی مطلق برسازد. در مواجهه با چالش ِمدرن ِکالایی‌شدن، هنر نباید رستگاری ِخود را در آشیانهٔ نفی ِانتقادی بجوید (چراکه آن وقت هنر به هنر-برای-هنر تبدیل می‌شود، به آینهٔ مضحک و بی‌توش‌وتوان ِسرمایه‌داری که بی‌درنگ کیفیت ِچاره‌ناپذیر ِکالا را به خود می‌پذیرد)، هنر باید در انتزاع فرمال و بت‌واره، در فانتزی ِارزش ِمبادله غرق شود تا کالاگشته‌گی‌اش را در مرزهایی ورای کالاها و ارزش مصرفی محقق سازد و با رادیکال‌کردن ِارزش مبادله‌ای از آن بگریزد."2
تاریخچه چاپ سیلک:اولین کسانی که چاپ سیلک را بوجود اوردند ژاپنی ها بودند از رنگدانه های طبیعی پود شده روی دیوار غار ها میتوان فهمید که عمل گرته برداری به چه دورانی برمیگردد. مردمان جزایر فیجی از برگ درخت موز برای چاپ استفاده میکردند هرنوع اشکالی که می خواستند روی برگ برش میزدند و با رنگ امیزی ان و فشار ان بر روی سطحی ان تصویر چاپ میشد
انواع چاپ سیلک
- چاپ اورینت
- چاپ PVC
- چاپ پلاستیزول
- چاپ دیسکو
- چاپ فلوک
- چاپ پفکی
چاپ سیلک اسکرین فرآیندی است که یک تصویر به وسیله فشار جوهری که از روی یک توری رد می‌شود، روی جسم مورد نظر چاپ می‌شود چاپ سیلک اسکرین یک روش محبوب از چاپ است که در صنایع مختلف کاربردهای فراوانی دارد و این بدان معناست که حتی اگر تا به حال نام این نوع از چاپ را نشنیده باشید هم احتمالا تا به امروز از محصولاتی که از این مدل چاپ بهره برده‌اند استفاده کرده‌اید.
سیلک اسکرین یک روش موثر در خلق آثاری حرفه‌ای از جمله طرح‌های هنری و نقاشی‌ها و پوسترهاست، اما ازاین روش میتوان در چاپ پارچه هم استفاده کرد و به همین دلیل میتوان انواع لباس‌ها و منسوجات پارچه‌ای را با این روش تهیه کرد. در این نوشته سعی خواهیم کرد تا تمامی نیازهای و سوالات شما در خصوص چاپ سیلک را با پاسخ مناسب و علمی و دقیق جواب دهیم. سوالاتی مانند:
- چاپ سیلک چیست؟
- چرا از چاپ سیلک استفاده می‌شود؟
- مراحل قدم به قدم چاپ سیلک کدام است؟
- آیا چاپ سیلک یا شستشو از بین می‌رود؟
- تفاوت میان چاپ سیلک و چاپ دیجیتال پارچه در چیست؟
- تفاوت میان چاپ تصویر از طریق انتقال حرارت و چاپ سیلک در چیست؟
- تاریخچه چاپ سیلک چیست؟
چاپ سیلک اسکرین فرآیندی است که در آن یک تصویر طراحی شده با استفاده از توری‌های اسکرین، جوهر و پاروهای مخصوص روی یک سطح مسطح چاپ می‌شود. این سطح صاف اغلب اوقات کاغذ یا پارچه است اما با استفاده از جوهر‌های مخصوص امکان چاپ روی چوب، فلز، پلاستیک و یا حتی شیشه با استفاده از روش چاپ سیلک اسکرین فراهم است.
اصول اولیه این روش بر پایه تهیه شابلون روی توری‌هایی است که دارای شبکه‌های بسیار ریزی هستند. فشار وارده از طرف اپراتور روی رنگ یا جوهر ریخته شده روی این توری‌ها می‌تواند تصویر را به سطح پارچه مورد نظر انتقال دهد.
این فرآیند گاهی سیلک اسکرین یا چاپ سیلک اسکرین نامیده می‌شود که در همه‌ی آن‌ها اصول اولیه یکسان است اما ممکن است روش تهیه شابلون در روشهای گوناگون و با در نظر گرفتن سطحی که قرار است چاپ روی آن انجام شود متفاوت باشد. روشهای مختلف تهیه شابلون عبارتند از:
- استفاده از نوار پوشاننده یا نوعی خاص از رزین برای پوشاندن سطح مورد نظر از تصویر.
- نقاشی شابلون روی توری با استفاده از مسدودکننده‌هایی خاص مانند چسب و لاک.
- استفاده از مواد شیمیایی خاصی ( امولوسیون) های حساس به نور به منظور تهیه شابلون .
با توجه به طرح مورد نظر برای چاپ ممکن است از یک رنگ جوهر یا رنگ‌های متفاوتی از جوهر استفاده شود. رنگ‌‌ها در لایه‌های متعددی با شابلون‌های خاص به سطح مورد نظر اضافه می شوند.