به غیر از چهار روش اصلی یاد شده، تعداد دیگری از روش های چاپ غیر تماسی وجود دارند، که به چاپ الکترونیک نیز معروف هستند. کاربرد این نوع چاپ معمولا در موارد خاص است اما در بعضی موارد نیز روش های چاپ غیر تماسی با روش های معمول چاپ آمیخته می شود.
اساس کار این روش بر مبنای نیرویی است که در اثر جذب قطب های مثبت و منفی یک شارژ الکتریکی حاصل می شود. همان طور که می دانید، قطب های همجنس، (مثل دو قطب منفی) یکدیگر را دفع می کنند. چاپ الکترواستاتیک به دو روش مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شود. بهترین راه درک این روش چاپی مطالعه چگونگی کار در یک ماشین فتوکپی الکترواستاتیک است.
نسخه اصلی را به شکل وارونه روی شیشه دستگاه کپی قرار می دهند، سپس از قسمت زیر شیشه به این نسخه نور می دهند. قسمت های بدون چاپ از طریق لنز دستگاه بر روی سطح سیلندر دوار منعکس می شوند که این عمل در نتیجه شارژ الکتریکی مثبت که به سیلندر داده شده به صورت می گیرد. سیلندر دستگاه شفاف بوده و قابلیت حمل تصویر را دارد که به آن فتوكونداکتیو (Photoconductive) می گویند و تابش نور بر روی آن، الکتریسیته را دفع کرده و خاصیت جذب الکتریسیته را در قسمت هایی که نور از تصویر عبور نکرده باشد، پیدا می کند.
قسمت های چاپ شونده بر روی سیلندر که بار مثبت را دریافت کرده اند با پودر چاپ (توتر) که بار منفی دارد پوشیده می شود. سپس سیلندر شارژ شده با کاغذ که بار الکتریکی مثبت پیدا کرده در تماس قرار می گیرد و نیروی مخالف، اطمینان لازم را در رابطه با جذب شدن تونر با بار منفی بر روی کاغذ که دارای بار مثبت است، فراهم می سازد. با حرارت دادن به کاغذ در . مرحله پایانی، پودر تونر کاملا بر روی آن جذب و ثابت می شود.
این روش به نام چاپ الکترواستاتیک و به روش غیر مستقیم شناخته شده که در ماشین های فتوکپی از آن استفاده می شود. در روش چاپ مستقیم، نسخه اصلی را مستقیما بر روی ماده ای که خاصیت انتقال تصاویر را داشته باشد قرار می دهند، مثل کاغذ با پوشش اکسید مس که به آن بار مغناطیسی داده شده باشد. در حقیقت نوعی پلیت کاغذی را به این روش تولید می کنند. همان طور که در چاپ غیر مستقیم توضیح داده شد، بار مغناطیسی فقط در قسمت های چاپ شونده باقی می ماند. سپس پودر چاپ یا تونر که به حالت مایع در آمده، فقط به قسمت های چاپ شونده چسبیده می شود. از این روش اغلب برای تکثیر اسناد و مدارک و نیز کپی پلیت های کوچک به روش الکترواستاتیک از جنس کاغذ یا پلاستیک و یا فلز) استفاده می کنند.
چاپ جوهرافشان (اینک جت) Inkjet
در این روش ذرات مرکب بر روی سطح موردنظر اسپری می شود. چاپگرهای اینک جت از سه قسمت اصلی تشکیل شده اند:
- سیستم کنترل
- مجموعه نازل ها یا دماغه چاپگر (هد)
- سیستم مرکب دان
مرکب چاپ اینک جت از نوع مرکب حلال و بر پایه آب یا حلال های دیگری مثل اتانول و یا متانول می باشد. عملکرد دستگاه به این صورت است که ذرات ریز مرکب، تحت فشار از یک خروجی بسیار ریز در اندازه های دقیق و یکسان بر روی جسم مورد نظر اسپری می شود.
شکل گیری تصویر مورد نظر برای چاپ جوهر افشان در حافظه سیستم کنترل دستگاه برنامه ریزی می شود. پس از آن دستگاه شروع به چاپ کرده و به ذرات مرکب بار الکتریکی می دهد.به این وسیله ذرات مرکب دقیقا فرم تصویر برنامه ریزی شده را تشکیل می دهند.
شکل گیری حروف چاپی با تصویر براساس الگو با ماتریس نقاط تشکیل می شود. هد یا دماغه جوهرافشان معمولا از ۷ و یا ۱۶ نازل اسپری کننده تشکیل شده است. نوع اول آن براساس ماتریس ۷۸۵ نقطه و نوع دوم با ماتریس ۱۶۸۱۰ نقطه چاپ می کند. ذرات مرکب از یک میدان الکترومغناطیسی ثابت عبور می کنند که موجب باردارشدن آنها می شود و سپس در الگوی انتخاب شده هدایت می شوند.
یکی دیگر از روش های چاپ جوهرافشان که به سرعت نیز در حال گسترش است، روش چاپ به شکل یک الگوی منظم ) (Array ) و یا مجموعه ای از چند الگو است. این روش براساس قرار گرفتن نازل های چاپگر در یک ردیف منظم و تشکیل حروف بر روی ماده چاپ شونده ای که در حال حرکت است، عمل می کند. حالت تصویر و یا حروف چاپ شده معمولا از طریق یک سیستم گرافیکی کامپیوتری تعیین می شود، که تصاویر آن متشکل از آرایه هایی از نقاط هستند.
کیفیت چاپ در این روش معمولا بهتر از کیفیت چاپ به حالت حروف باردار الکتریکی است که قبلا شرح داده شد. سیستم جوهرافشان، در چاپ شماره سریال و یا کدگذاری و چاپ تاریخ در بسته بندی ها استفاده می شود.
این روش چاپی هنوز هم در این بخش کاربرد فراوان دارد هر چند که استفاده از آن در بخش های دیگر صنعت هم رواج پیدا کرده است. چاپ تاریخ تولید و مصرف و بارکد (رمز به شکل خطوط عمودی) بر روی بطری های پلاستیکی و فلزی و شیشه ای و امثال آن با روش جوهرافشان بسیار مناسب و متداول است.
چاپ جوهر افشان به صورت رنگی نیز امروزه توسعه فراوانی یافته و در اکثر تولیدات چاپی که برای اشخاص ارسال می شوند، مصرف دارد. مثل پست مستقیم، آدرس زنی مجلات و روزنامه از این روش چاپی برای ادرس زنی بر روی اوراق چاپی که به شکل ورق و یا رول چاپ می شوند استفاده می کنند.
از آن جایی که دستگاه چاپ اینک جت نوعی دستگاه چاپ دیجیتال قابل حمل است و به راحتی جابه جا می شود، استفاده از آن در انتهای خطوط ماشین آلات چاپ و با صحافی امکان پذیر می باشد. انواع جدید چاپ جوهر افشان که به پرینترهای بزرگ لارج فرمت معروف هستند، برای چاپ پوستر های بزرگ و کارهای تبلیغاتی مورد استفاده قرار می گیرند. سیستم های پیشرفته لارج فرمت دارای کیفیت چاپ بسیار مرغوبی هستند.