چاپ لترپرس یکی از انواع روشهای چاپ هست. روشهای مختلف چاپی وجود دارد که برای تقسیم بندی آنها ابعاد مختلف وجود دارد. یکی از روش های تقسیم بندی روش های چاپ، روشی هست که در آن ما لوح چاپی را مبنای تقسیم قرار می دهیم. منظور از لوح چاپی هر سطحی هست که ما با استفاده از روشهای خاص تصاویر و حروف مورد نظر را برای چاپ باید ابتدا بر روی آن منتقل کنیم تا در مراحل بعدی با آغشته شدن آن به مرکب یا هر روش ماده دیگر غیر از مرکب، بتوان تصاویر رو از روی آن بر روی سطح چاپ شونده ای مثل کاغذ یا … منتقل کرد.

لوح چاپ به عنوان یک سطح می تونه انواع و اشکال مختلفی داشته باشه اما وقتی صحبت از چاپ هست شکلی که تصاویر ما بر روی اون نقش بسته اهمیت پیدا می کنه و مبنای ما برای تقسیم بندی روش های چاپ می شود.

۱٫ روش برجسته
۲٫ روش گود
۳ . روش غربالی (اسکرین )
۴ . روش مسطح (لیتوگرافی)

اینها در واقع ۴ روش ایجاد تصاویر بر روی لوحها و به تبع آن ۴ روش برای چاپ تصاویر هستند (‌البته نه همه روشها بلکه روش های اصلی)

چاپ لترپرس 

روش لترپرس یک روش چاپ برجسته هست که در اون تصاویر پس از برخورد مرکب با سطح برجسته لوح از روی اون بر روی مثلا کاغذ منتقل می شوند. روش لترپرس یکی از روشهای اولیه و اساسی چاپ بوده روشی که گوتنبرگ پدر صنعت چاپ آنرا به عنوان یکی از اصلی ترین روش های چاپ ابداع و مطرح کرد.

اما اصطلاح لترپرس در اولین دیدگاه شاید اشاره ای به برجسته بودن این روش نداشته باشد؛ چون معنی آن «چاپ حروف» است. دلیل این نامگذاری بیشتر تاریخی است و به طور خلاصه علت آن این است که روش لترپرس یکی از روشهایی بوده که ابتدا از اون برای چاپ حروف چاپی استفاده می شده است و در آن مقطع روشی که برای چاپ تصاویر به کار می رفته عموما جدا از روش چاپ حروف بوده است.

پس اساسا از لترپرس برای چاپ حروف استفاده می شده است. قدیمی ترین روش کار هم برای آماده کردن لوح چاپ استفاده از روش حروف چینی حروف چاپی سربی در کنار هم و استفاده از اون برای چاپ بوده است. که به مرور بظهور انقلاب صنعتی، اختراع عکاسی و روش های نوین جای خودش رو به روش های دیگر حروف چینی داد. این یک توضیح مختصری از روش لترپرس بود. اما باید ببینیم که این روش و کاربرد آن امروزه به چه شکل می باشد.

جایگاه چاپ لترپرس در زندگی امروزه 

باید گفت که چاپ لترپرس و استفاده از اون امروز با به وجود اومدن روش هایی مثل چاپ افست و دیگر روش های چاپی از اون حالت یک روش عمومی و خیلی رایجش بیرون آمده است. پس می توان گفت حروف چینی سربی هم به آن معنای عام دیگه منسوخ شده است. اون چیزی که در ایران و از روش چاپ لترپرس باقی مانده است، یک روش اختصاصی برای انجام دادن یک سری کارهای خاص است.

عمده دستگاه هایی که از این روش هنوز هم استفاده می شود و میتوان اسم آنرا شنید و ازش استفاده کرد دستگاه ملخی هست که به خاطر شکل و روش کار این دستگاه و شباهت ظاهر اون به پای ملخ در ایران به این اسم معروف شده.(البته یک نوع دستگاه دیگر هم برای این روش وجود دارد که به اون دستگاه مسطح می گویند.)

اما کارهایی که می شود امروزه با استفاده از چاپ لترپرس انجام داد بیشتر به سمت قالب زنی متمایل هست. در این حالت از روش چاپ لترپرس برای انواع کارهای پرفراژ زنی و ایجاد خط تا و یا قالب زنی و برجسته کاری استفاده می شود که همگی در اندازه عموما محدود و مشخص دستگاه به عنوان یک روش تکمیلی بعد از چاپ به کار می روند.

شما با استفاده از روش لترپرس می توانید برای کارهایی که احتیاج به خط تا دارن یا احتیاج هست که یه حالت برجسته کاری روی اونها ایجاد بشود، با استفاده از کلیشه هایی که ساخته می شود یا فرمی که با استفاده از ابزار حروف چینی سربی در چاپخانه ساخته می شود استفاده کنید.

همینطور می توان از آن به عنوان یک دستگاه دایکات و قالب زنی (خصوصا از نوع مسطح این دستگاه) برای ساخت مثلا جعبه یا کلا قالب زنی استفاده شود. یکی دیگر از استفاده های این دستگاه، کاربرد آن در شماره زنی سریال بر روی ورقهای چاپی هست که با اضافه کردن یک قطعه خاص به دستگاه امکان پذیر است.

البته همونطور که اشاره شد، کمتر برای چاپ به اون عنوان استفاده از مرکب از این دستگاه استفاده می شود ولی هنوز هم می شود، جاهایی را پیدا کرد که با استفاده از این روش کارت تبریک و دعوت چاپ می کنند. اما به هر حال استفاده از این روش و چاپ لترپرس بستگی به کاربرد خاصی دارد که شما باید در نظرش بگیرید و می شود ابتکارات جالبی هم با توجه به خصوصیت این روش برای آن در نظر گرفت.

همانطور که می‌دانید عملیات چاپ انواع گوناگونی دارد. برای تقسیم‌بندی‌ انواع چاپ ، از معیارهای مختلفی استفاده می‌شود. به طور مثال، یکی از این معیارها نوع سطحی است که عمل چاپ روی آن صورت می‌پذیرد.

در واقع، در جریان چاپ، سطح چاپ یا لوح چاپ به طرق مختلف دستخوش تغییر قرار می‌‌گیرد تا نتیجه‌ی نهایی حاصل شود. از این نظر می‌توان چهار روش کلی را برای چاپ تعریف نمود که عبارتند از:

1. روش گود
2. لیتوگرافی
3. اسکرین
4. چاپ برجسته

در این مقاله قصد داریم شما را با یک نوع روش چاپ برجسته آشنا سازیم. چاپ لترپرس یکی از قدیمی‌ترین انواع چاپ برجسته است. در این روش چاپ، تصاویر و حروف برجسته و جوهری به صورت وارونه روی ورقه‌های کاغذ با فشار زیاد قرار می‌گیرند تا اثرشان روی سطح کاغذ ظاهر شود.

روی این حروف و تصاویر برجسته را می‌توان مجددا به دفعات به جوهر آغشته کرد و برای چاپ چندین نسخه از آن استفاده کرد.

موارد استفاده از چاپ لترپرس

عمدتا از چاپ لترپرس در موارد ذیل استفاده می‌شود:

• کارت ویزیت
• کارت عروسی
• کارت تبریک
• منوی کافه‌ها

وجه تمایز چاپ لترپرس

چاپ لترپرس را بیشتر به دلیل وضوح و تمیزی نتیجه‌ی کار و همچنین صفحه‌آرایی زیبای آن می‌شناسند. کاغذهایی که با استفاده از روش سنتی (که تماما با دست انجام می‌شود) چاپ می‌شوند، از ارزش هنری بالایی برخوردار هستند. لازم به ذکر است که فرایند چاپ لترپرس دستی بسیار زمانبر بوده اما نتیجه آن باب طبع افراد خاص پسند است.

جانشینی برای چاپ لترپرس

این روش که امروزه چندان مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، توسط روش‌های مدرنی چون چاپ افست جایگزین شده است. سه دلیل عمده که چاپ لترپرس را به حاشیه رانده است عبارتند از:

1. سرعت پایین عملیات چاپ
2. هزینه‌ی زیاد
3. کیفیت پایین در مقایسه با روش‌های جایگزین مدرن

مراحل فرآیند چاپ لترپرس

به طور کلی، لترپرس یک نوع روش چاپ است که از سه مرحله‌ی اصلی تشکیل می‌شود. این سه مرحله عبارتند از:

چیدمان:

در این مرحله، باید قطعات متحرک الفبایی را برای تشکیل کلمات مورد نظر کنار هم بچینیم. به کسی که این مسئولیت را بر عهده دارد «حروف چین» می‌گویند. او وظیفه دارد پیش از آغشتن این قطعات به جوهر، آن‌ها را تک تک و سپس خط به خط کنار هم بچیند. او می‌تواند این کار را به دو صورت دستی و یا اتوماتیک انجام دهد.

 جایگذاری قطعات:

در این قسمت از کار، حروف مرتب شده باید ثابت کنار هم قرار گرفته و وارد مرحله چاپ شوند. این مرحله بر عهده‌ی فردی است که اصطلاحا به او نام مرد سنگی می‌دهند. چرا که معمولا در روش چاپ لترپرس، حروف را بر روی یک تخته سنگ ثابت و یا قفل می‌کنند. پس از قرار دادن حروف قفل شده روی قطعات دلخواه کاغذ، مرحله چاپ آغاز می‌شود. 

چاپ:

مرحله‌ی آخر یعنی چاپ، به دو صورت امکان‌پذیر است. اگر فرایند چاپ تماما سنتی باشد، یک نفر جوهررسانی را انجام داده و دیگری به کار چاپ خواهد پرداخت.

اما در روش‌های مدرن چاپ مکانیکی، یک نفر به تنهایی می‌تواند فرایند اتوماتیک ورود و خروج کاغذ چاپی نهایی را انجام دهد. همچنین لازم است که پس از اتمام فرایند چاپ، این اپراتور کاغذهای خیس را از دستگاه بیرون آورده و خشک کند.

البته لازم به ذکر است که عملیات چاپ ممکن است در این مرحله‌ی خاتمه نیابد. به طور مثال، وقتی محصول چاپی یک کتاب باشد، لازم است که پس از طی این مرحله به صحافی انتقال یابد.