به کارگیری روش های جدید و پیشرفته در حروف چینی و طراحی و خلق تصویر و پیشرفت های انجام شده در تکنیک دوربین ها و عرضه اسکنرهای رنگی الکترونیک و تحولات انجام شده در ساخت و تولید پلیت های چاپ و امکان چاپ بر روی مواد گوناگون به همراه ویژگی هایی مثل آماده سازی سریع و نیز سرعت بالای چاپ، باعث شده است تا چاپ افست به عنوان یک روش فراگیر شناخته شود.
اگر چه اصول کار لیتوگرافی از ابتدای قرن گذشته دچار تغییرات اندکی شده، ماشین های چاپ افست از نظر ساختمان، سرعت و پیچیدگی، رشد غیر قابل تصوری داشته اند. ماشین چاپ افست با سیستم دوار یا سیلندری (Rotary) کار می کند. البته ماشین های چاپ افست تخت نیز در موارد بسیار نادر به کار گرفته می شوند (معمولا برای انجام کارهای هنری).
ماشین های چاپ افست با دو سیستم کاری متفاوت ساخته می شوند؛ به صورت تغذیه ورقی، که به آن افست ورقی ( Sheet – fed ) می گویند و یا برای کار با کاغذ رول، که به آن افست رول و یا وب ( web – fed ) گفته می شود.
ماشین های افست ورقی از انعطاف کاری بیشتری برخوردار بوده و به شکل فراگیر و در تعداد بی شماری نسبت به ماشین های رول به کار گرفته می شوند، اما هر دو سیستم از معروفیت خاصی برخوردار هستند. مصرف هر کدام بستگی به اهداف و زمینه های کاری بازار چاپ دارد.
ماشین های افست رول بزرگ، از فرمت مشخصی برخوردار هستند که بستگی به اندازه سیلندر آنها دارد. در قسمت خروجی ماشین های رول از سیستم های تاکن پیشرفته استفاده می شود که فرم های چاپ شده را در صورت نیاز به اشکال مختلف تا کرده و به ماشین های صحافی که در ارتباط با ماشین چاپ قرار دارند، تحویل می دهند. در شکل دیگری از کار، ممکن است که کار چاپ شده در انتهای ماشین به ابعاد معین برش داده شود و به صورت ورق تحویل شود، که مراحل پایانی کار توسط ماشین های جداگانه بر روی آن انجام گیرد.
سرعت ماشین های رول از ماشین های افست ورقی بیشتر است و به منظور چاپ کارهای پر تیراژ در نظر گرفته می شوند و امکان تحویل فرم های تا شده را در پایان کار فراهم می سازند. د
افست شدن یا عمل انتقال تصویر از سیلندر پلیت به سیلندر لاستیک و چاپ شدن آن بر روی کاغذ، در حقیقت مبنای واژه چاپ افست یا چاپ لیتوگرافی است.
قبل از این چاپ افست یا چاپ لیتو (Litho) به وسیله روش انتقال مستقیم تصویر از سنگ لیتو و به عبارت دیگر، پلیت اولیه چاپ انجام می گرفت، بنابراین از این به بعد هر گاه از چاپ لیتوگرافی سخن رود، از واژه افست استفاده خواهیم کرد.
در روش چاپ افست عمل چاپ تصویر بر روی کاغذ به وسیله سیستم سنجاق و نشان کنترل می شود، این عمل بدون در نظر گرفتن اندازه کاغذ مصرفی، به وسیله دو «سنجاق » در لبه جلوی کاغذ و یک «نشان» که در کنار سینی تغذیه کاغذ قرار گرفته، صورت می گیرد.
از سنجاق های جلو برای تنظیم و گونیا کردن کاغذ و چگونگی قرار گرفتن تصویر بر روی آن استفاده می شود. نشان در کنار سینی تغذیه قرار گرفته و با کشیدن کاغذ، در حقیقت صاف بودن آن را در رابطه با سنجاق کنترل می کند. نشان در هر دو سمت چپ و راست سینی تغذیه کاغذ نصب می شود و بر اساس نوع کار می توان از نشان چپ یا راست استفاده نمود.
هنگامی که کاغذ از روی سینی تغذیه به سنجاق و نشان رسد، در حالت گونیا و صحيح . قرار گرفته و پس از آن توسط سیستم پنجه های رابط به سیلندر چاپ منتقل می شود. بنابراین باید گفت که وظیفه سنجاق و نشان، گونیا کردن صحیح کاغذ به منظور انتقال آن به داخل ماشین و توسط پنجه است، که پس از آن تا مرحله چاپ در وضعیت ثابت و صحیح نگه داشته می شود.
پلیت نیز به وسیله گیره های مخصوص به دور سیلندر بسته شده و با هر دور چرخش سیلندر، رطوبت لازم از طریق نوردهای آب به آن تغذیه می شود.
کیفیت چاپ افست تا حد زیادی بستگی به تناسب صحیح و بالانس بودن تغذيه آب و مرکب بر روی پلیت دارد. نصب صحیح پلیت بر روی سیلندر به منظور دستیابی به رجیستر (روی هم خوردن رنگ ها از اهمیت خاصی برخوردار است.) به منظور تنظیم محل قرار گرفتن تصویر بر روی کاغذ، تنظیماتم میلی متری و دقیق انجام می شود تا به این وسیله کاغذ قبل از وارد شدن به داخل ماشین، دقیقا در محل دلخواه گونیا شود در عمل تصویر چاپ شونده از پلیت به لاستیک و سپس بر روی کاغذ منتقل می شود.
لاستیک افست معمولا از الیاف مصنوعی ساخته شده است که سطح آن دارای پوشش لاستیکی است. کار با لاستیک افست نیاز به دقت فراوان دارد. چون وجود هرگونه خراش و آسیبی در سطح لاستیک موجب چاپ نشدن تصویر در آن نقطه خواهد شد. به عبارت دیگر، اگر هر نقطه از سطح لاستیک دچار آسیب دیدگی شده باشد، انتقال تصویر بر روی کاغذ در آن نقطه انجام نخواهد شد.
چنان چه دقت لازم در نگه داری و کار با لاستیک انجام شود، دوام و عمر مفید آن را بالا می برد. معمولا در موقع تعویض پلیت، نیازی به تعویض لاستیک نیست، مگر این که سطح آن آسیب دیده باشد.
شست و شو و پاک کردن تصویر از روی لاستیک با استفاده از مواد شیمیایی صورت می گیرد که به این وسیله سطح لاستیک ها برای استفاده و کار با پليت بعدی و دریافت تصویر، پاک و تمیز می شود، پاک کردن لاستیک باید با دقت کافی انجام شود تا از باقی ماندن ذرات مرکب و گرد و غبار بر روی آن جلوگیری شود.
در خلال کار چاپ نیز معمولا اپراتور، ماشین را متوقف کرده و اقدام به پاک کردن لاستیک می کند، تا به این وسیله از تجمع ذرات معلق در هوا و گرد و غبار کاغذ بر روی سیلندر جلوگیری کند و به این ترتیب کیفیت چاپ حفظ شود.
سطح سیلندر چاپ را نیز می توان با استفاده از کاغذ روغنی و یا کاغذ مانیلا پوشاند. این کاغذها زیر روکش استیل سیلندر قرار می گیرند. درجه جذب رطوبت در این نوع کاغذ پایین است و از مرطوب شدن سیلندر جلوگیری می کند. در صورت نیاز می توان طول تصویر را با اضافه کردن کاغذ در زیر بندی سیلندر، به مقدار کمی افزایش داد.
همان طور که در زیر سازی پلیت و لاستیک با قرار دادن تعداد معینی برگ های نازک کاغذ، زیر آن ها، فشار بین سیلندرها را تنظیم می کنند، زیرسازی بیشتر، موجب فشار بیشتر و کشیدگی بیشتر پلیت یا لاستیک می شود. با کم کردن زیرسازی پلیت، تصویر چاپ شونده اندکی کوچک تر می شود و با زیاد کردن زیرسازی پلیت، تصویر اندکی بزرگ تر می شود نیاز به این کار، اغلب در چاپ رنگ دوم با ماشین تک رنگ به وجود می آید که بر اثر تغییر حالت کاغذ در حین چاپ رنگ اول – به خاطر فشار و جذب رطوبت – رنگ دوم به خوبی تنظیم و رجیستر نمی شود. اگر کاغذ جمع تر شده باشد، با کاهش زیرسازی و اگر ابعاد اندکی بزرگ تر شده باشد، با افزایش زیرسازی، روی هم خوردن رنگ ها اصلاح می شود.